Elektrik Akımı

Konu: Elektrik Akımı Paz Eyl. 28, 2008 5:26 pm

Elektrik Akımı: Bilindiği gibi metallerin atomlarındaki elektron sayıları metalin cinsine göre değişir. İletken maddelerin atomlarının son yörüngelerinde 4 'den az elektron bulunur. Atomlar bu elektronları 8'e tamamlayamadıkları için serbest bırakırlar. Bu yüzden bir İletken maddede milyonlarca serbest elektron bulunur. Bu maddeye elektrik uygulandığında elektronlar negatif (-) 'den pozitif (+) yönüne doğru hareket etmeye başlar. Bu harekete "Elektrik Akımı" denir.
Bir iletkenin belli bir kesitinden birim zamanda akan yüke akım şiddeti denir ve akım şiddeti "i" ile gösterilir.

Elektroliz Olayı: Bir bileşiğe elektrik akımı uygulanarak bileşiğin "+" ve "-" moleküllerine ayrıştırılması olayına elektroliz adı verilir. Bileşiğin "+" gerilim uygulanan kısmına "-" yüklü iyonlar toplanırken, "-" gerilim uygulanan kısma "+" yüklü iyonlar toplanır. Bu sayede bileşik kendisini oluşturan moleküllere ayrıştırılmış olur.
Suyun elektrolizi;
2H⁺ + O^-2 ==> H

Direnç: Adından da anlaşılabileceği gibi direnç, bir maddenin üzerinden geçen akıma karşı gösterdiği zorluktur. Elektrikte ise direnç akıma zorluk gösteren devre elemanına verilen isimdir. Direncin birimi "Ohm" dur.

Ohm Kanunu: Ohm kanununa göre bir iletkenin direnci, iki ucu arasındaki potansiyel farkın iletken üzerinden geçen akıma bölümüne eşittir.

Dirençlerin Seri Bağlanması:
Dirençler seri bağlanmasında toplam direnç, seri bağlanan direnç değerlerinin toplamına eşittir.

Dirençlerin Paralel Bağlanması:

Dirençlerin Karışık Bağlanması:
Karışık bağlı dirençlerde toplam direnç değeri bulunurken, paralel dirençlerin değeri kendi arsında hesaplanır. Sonra elde edilen değer diğer dirençlerle seri gibi kabul edilerek sonuç bulunur.

Örnek: R1 = 5, R2 = 10, R3 =10, R4 = 20 ohm olan yukarıdaki devrede toplam direnç nedir.
Rp = (R2 x R3) / (R2 + R3) ==> Rp = (10 x 10) / (10 + 10) ==> Rp = 5 ohm
Rt = R1 + Rp + R4 ==> Rt = 5 + 5 + 20 ==> Rt = 30 ohm

Güç Kaynaklarının Seri Bağlanması:
Güç kaynakları seri bağlanırken, bir güç kaynağının kutbu diğer güç kaynağının zıt kutbuna bağlanır. Toplam güç tüm güç kaynaklarının değerlerinin toplamına eşittir.

Va-b = E1 + E2 + E3
Güç Kaynaklarının Paralel Bağlanması:
Güç kaynaklarının paralel bağlanmasında, paralel bağlı olan güç kaynaklarından en küçüğünün değeri güç kaynaklarının toplam değeridir. Yani paralel bağlanan kaynaklar ister birbirine eşit olsun isterse bir diğerinden çok büyük olsun sonuç en küçük değerli olan güç kaynağına eşittir.

Bu şekilde bağlamanın amacı düşük değerli güç kaynağının ömrünü uzatmaktır.
Güç Kaynaklarının Ters Bağlanması:
Güç kaynakları ters bağlanmasında ters bağlanan kaynağın değeri diğer kaynakların değerlerinin toplamından çıkarılır.

Yukarıdaki şekil için Va-b ;
Va-b = E1 + E3 - E2

» İstanbul'da elektrik kesintisi